— Настаран (хулул, хуч, шиповник) аз элементҳои зарурӣ ва моддаҳои фаъоли биологӣ, ба монанди каротин, оҳан ва кислотаи аскорбин бой буда, беҳтарин восита барои муолиҷаи шамолхӯрӣ ба ҳисоб меравад.
Ду қошуқ настаранро шабона дар чойникчае андохта, аз болояш якуним истакон оби гарм бирезед. Онро 12 соат дам диҳед (аз соати 7-и шаб то соати 7-и субҳ). Давои мазкурро ним истаконӣ рӯзе се маротиба, якбора пас аз ғизо истеъмол кунед.
— Як қошуқчаӣ пудина (мята), кокутӣ (душица) ва бобуна (ромашка)- ро дар як истакон оби ҷӯш 15 дақиқа дам диҳед. Ба он каме лиму, асал ё мураббо ҳамроҳ намуда, истеъмол кунед. Рӯзе се маротиба чунин доруи «зудтайёр» — ро истеъмол намудан ҷисми шуморо бо витаминҳои зарурӣ таъмин намуда, дар муолиҷаи шамолхӯрӣ кумак мекунад.
— Як қошуқӣ решаи коснӣ (чачараскул, цикорий) ва гиёҳи «думи шер» (пустырник) — ро ба чойникчае андохта, аз болояш 2 истакон оби ҷӯш резед. Онро гарм печонида, 5-6 соат дам диҳед. Рӯзе се маротиба ним истаконӣ аз ин даво нӯшидан масуният (иммунитет) — ро мустаҳкам менамояд.
— Як қошуқӣ пудина, нозбӯ (мелисса) ва барги тути заминӣ (земляника) — ро ба чойникчае андохта, аз болояш ду истакон оби ҷӯш резед ва гарм печонида, 2 соат дам диҳед. Рӯзе се маротиба ним истаконӣ (гармогарм) аз ин чой нӯшидан шамолхӯриро даво мебахшад.
— Як қошуқча шарбати сабр (алоэ) — ро бо як қошуқча асал якҷоя намуда, истеъмол намудан оқибатҳои ногувори шамолхӯриро рафъ месозад. Ба як истакон оби ширгарм як қошуқ асал ва пораи лиму (бо пӯсташ) — ро андохта, хуб омехта кунед ва дили бенаҳор истеъмол намоед. Муҳлати муолиҷа як ҳафта. Ин нӯшобаи хуштаъму гуворо масуниятро низ мустаҳкам мекунад.
Муолиҷаи ангина
— Ҳангоми тар шудани пойафзолу ҷӯроб ва ё нӯшидани нӯшобаи хунук якбора ангина (гулӯдард) хуруҷ мекунад. Барои муолиҷаи он як қошуқчаӣ гули хушки дарахти зерфун (намдор, липа), пудина, барги тамашк ва мармарак (шалфей) — ро ба термос андохта, аз болояш як литр оби ҷӯш бирезед. Баъди як соат дам додан як истаконӣ дар ҳар 2 соат аз он бинӯшед. Пеш аз нӯшидани ҳар як истакон як қошуқча асал ҳамроҳ намудан муфид аст. Ин нӯшобаи хушбӯ таби баландро низ таскин бахшида, масуниятро мустаҳкам мекунад.
— Як қошуқчаӣ бобуна ва мармаракро дар як истакон оби ҷӯш ним соат дам диҳед. Сипас бо ин ҷӯшоба гулӯро чайқонед.
-Ним қошуқ меваи бодиёни румӣ (розиёна, анис)- ро ба як истакон оби ҷӯш андохта, 20 дақиқа дам диҳед. Сипас онро чоряки истакон (нисфи ним истакон) рӯзе се маротиба пеш аз ғизо истеъмол кунед.
— Як қошуқчаӣ решаи росан (девясил), пудина, гармалаф (череда), пупанак (пижма), гули дарахти зерфун (липа) ва настаранро ба термос андохта, аз болояш як литр оби ҷӯш бирезед. Давои мазкурро баъди ҳар ду соат як истаконӣ бо иловаи каме асал нӯши ҷон кунед.
— Донаи чормағз барин решаи каҳзак (хрен)- ро майда реза карда, аз болояш ним истакон оби ҷӯш андозед. Бист дақиқа онро дам дода, каме шакар ҳамроҳ намоед. Рӯзе якчанд маротиба як қошуқчаӣ аз ин даво истеъмол кунед. Давои мазкур барои рафъи гирифтагии овоз низ кумак мерасонад.
-Чоряки қошуқча (нисфи ним қошуқ) намаки йоднокро дар ним истакон оби ширгарм ҳал карда, баъди ҳар 2 соат гулӯро чайқонед.
— Як қошуқ баргҳои гули садбаргро дар як чойникчае андохта, аз болояш як истакон оби ҷӯш резед. Ним соат дам дода, аз дока гузаронед ва рӯзе 3- 4 маротиба гулӯро чайқонед.
— Истеъмоли бодиринг, қаламфури булғории сабз, помидор, карам, сабзӣ, лӯбиёи тарак, шарбати лаблабу (10 милилитр, як қошуқ) бо иловаи як қошуқ об низ муфид мебошад.
— Решаи ширинбия (солодка) барои тоза кардани шуш аз балғам кумак мерасонад. 10 грамм решаи ширинбияро дар як истакон об 15 дақиқа ҷӯшонед. Сипас онро якқошуқӣ ним соат пеш аз ғизо рӯзе се маротиба истеъмол кунед.
— Се қошуқ баргу гули себарга (клевер)- ро дар ним литр оби ҷӯш андохта, ним соат дам диҳед. Рӯзе се маротиба се қошуқӣ пеш аз ғизо истеъмол намоед.
— Се қошуқ чойкаҳак (зверобой)- ро дар якуним истакон оби ҷӯш каме ҷӯшонида се соат дам диҳед. Рӯзе ним истакон се маротиба пеш аз ғизо онро истеъмол намоед.
-Бӯимодарон (тысячелистник) хосияти зиддиилтиҳобӣ ва захмбандӣ дорад. Барои беморони сили шуш беҳтарин давост. Бо ин мақсад бӯимодарони тару тозаро аз гӯштқимакунак гузаронида, рӯзе се маротиба як қошуқӣ шарбати онро 20 дақиқа пеш аз ғизо истеъмол бикунед.
— Решаи гули хайрӣ (алтей лекарственный) барои балғамронӣ ва тозакунии шуш муфид буда, аз он доруи «мукалтин» тайёр карда мешавад. Ду қошуқ решаи майдакардаи гули хайриро дар як истакон об ҷӯшонда, рӯзе 3-4 маротиба як қошуқӣ баъди ғизо истеъмол намоед. Даворо дар ҷойи салқин нигоҳ дошта, метавонед то 2 шабонарӯз онро истифода баред.
-Як қошуқча тухми анисун (бодиёни румӣ, розиёна, анис обыкновенный)- ро ба як истакон оби ҷӯш андохта, 20 дақиқа дам диҳед. Чоряки истакон аз ин даворо рӯзе 4 маротиба ним соат пеш аз хӯрок як қошуқӣ истеъмол кунед.
— Ду қошуқ кокутӣ (душица)- ро ба як истакон оби ҷӯш андохта, гарм нигоҳ доред ва ним соат дам диҳед. Рӯзе 2 бор ним истаконӣ 15 дақиқа пеш аз ғизо истеъмол намоед.
-Як қошуқ гиёҳи хушки сапали шутур (мать и мачеха)- ро дар як истакон оби ҷӯш андохта, ним соат гарм печонед. Рӯзе 2 маротиба ним истаконӣ як соат пеш аз ғизо истеъмол кунед.
-Як қошуқ барги зулфи хушкро дар як истакон оби ҷӯш ним соат гарм печонида дам диҳед. Рӯзе се маротиба сеяки истакон 10- 15 дақиқа пеш аз ғизо истеъмол намоед.
-Як қошуқ росан (девясил)- ро дар як истакон оби ҷӯш ним соат дам дода, сеяки истаконӣ рӯзе се маротиба истеъмол кунед. Муҳлати муолиҷа 3 ҳафта.
-Як қошуқ пудина (мята)-ро дар як истакон оби ҷӯш ним соат гарм печонида дам диҳед. Сеяки истаконӣ рӯзе се маротиба 10 дақиқа пеш аз ғизо истеъмол кунед. Муҳлати муолиҷа 2-3 ҳафта.
— Истеъмоли чойи гарми занҷабил (имбир) низ барои тоза кардани шуш ва нобуд кардани бактерияҳо муфид аст.
— Мармарак (шалфей) низ аз сабаби дар таркибаш мавҷуд будани равғанҳои эфир, қатрон ва моддаҳои даббоғӣ дар тоза кардани шуш муфид мебошад. Юнониҳо мақоле доранд: «То даме, ки дар ҳавлият мармарак мерӯяд, солимӣ». Як қошуқ мармаракро дар як истакон оби ҷӯш андохта, ним соат дам диҳед. Сеяки истаконӣ рӯзе се маротиба 20 дақиқа пеш аз ғизо истеъмол кунед.
Муҳлати муолиҷа 2-3 ҳафта.
— Чойи дӯлона бо пудина низ дар тозакунии шуш манфиатбахш аст.
-Испанок (шпинат), кашниз (кинза), карафс (селдерей), лаблабу, каду, қаламфури булғорӣ, зардолуқоқ, хурмо, чормағз, асал, лӯбиёи чинӣ (соя) наск, ҷуворӣ ва меваҳои ситрусӣ аз антиоксидантҳо бой буда, шушро солим нигоҳ медоранд.
Таваҷҷуҳ: Дар ҳама ҳолат, пеш аз истеъмоли давоҳои набототӣ беҳтараш бо табибе, ки зери назораташ ҳастед, маслиҳат кунед.
Фароҳамсоз НАҶМИДДИНЗОДА
ГИЁҲДАРМОНИИ ПСОРИАЗ ВА ИНСУЛТ
Муолиҷаи псориаз
— Бобуна (ромашка) яке аз беҳтарин воситаҳои табобат барои муолиҷаи псориаз ба шумор меравад. Онро ҳамчун чой, барои шустани доғҳои псориаз ва нишастан дар ванна метавон истифода бурд. Бобуна хосияти таскиндиҳии дард, оромкунӣ ва антисептикӣ дорад.
Дар чойникчае як қошуқ гули хушку майдакардаи бобунаро андохта, аз болояш якуним истакон оби ҷӯш резед ва бо ду қабат сачоқ гарм печонед. Баъди ним соат дам додан ним пиёлаашро гирифта, бо пахта, доғҳои псориазро намнок кунед. Ин амалро рӯзе 3-4 бор такрор намоед. Ба занони ҳомиладор ва кӯдаки ширмакдошта бобуна тавсия дода намешавад.
Як қошуқ барги газнаро дар як истакон оби ҷӯш андохта, ду соат дам диҳед. Сипас докаро ба он тар карда, ба ҷойҳои осебдида гузоред.
-Дар таркиби розак (хмель) ба миқдори зиёд пайвастагиҳои эфирдор, флавоноидҳо, каротин, гликозид ва флавоноидҳо мавҷуданд. Аз он барои беморони дилу раг ва гурда дору тайёр мекунанд.
Ҷалғӯзаҳои розакро ба зарфи сирнок (эмалӣ) андохта, аз болояш оби ҷӯш резед ва дар оташи паст 15- 20 дақиқа ҷӯшонед. Сипас гирифта, ҳангоми ширгарм шуданаш бо пахта ё дока ба ҷойҳои осебдида гузоред.
— Ваннаро бо оби ширгарм пур карда, 50 миллилитр (чоряки истакон) қиёми нардсунбул (настойка валерианка) ва 2 қошуқ қиёми ҷалғӯза (хвойный экстракт) бирезед. Дар он 15 дақиқа нишинед. Ин муолиҷаро ҳафтае 2 бор анҷом диҳед.
Дар маҷмӯъ 5 ҳафта (10 ванна) бо ин усул муолиҷа намоед.
-20 грамм решаи чукриро ба чойнике андохта, аз болояш ним литр об резед. Баъди як соат дам додан пахта ё докаро дар он тар карда, ба рӯйи захмҳо гузоред. Ашхоси гирифтори бемориҳои гурда, талха ва ниқрис (подагра) аз ин даво истифода набаранд.
-Панҷ дона ҷалғӯзаи сӯзанбаргро ба зарфи сирнок андохта, аз болояш ним литр оби ҷӯш резед ва 5 дақиқа дар оташи паст ҷӯшонед. Сипас онро баъди хунук шудан аз дока гузаронида, рӯзе чоряки истакон се маротиба пеш аз ғизо истеъмол намоед.
— Се қошуқ настаран (хулул, хуч, шиповник)- ро дар як чойникча бо се истакон оби ҷӯш андохта, гарм ҷӯшонед ва ним соат дам диҳед. Рӯзе се маротиба як қошуқӣ аз ин чой истеъмол намоед. Чойи настаран рагҳои хунгарди сарро мустаҳкам намуда, гардиши хун ва ғизогирии нейронҳоро беҳтар месозад. Барои фишорбаландон низ нӯшидани чойи настаран фоида мерасонад.
-Барои гирифторони сактаи мағзӣ, ки дуруст сухан гуфта наметавонанд, чойи мармарак (шалфей) ёрӣ мерасонад. Бо ин мақсад як қошуқ барги мармаракро бо як истакон оби ҷӯш ба зарфи сирнок рехта, дар оташи паст каме (ду дақиқа) меҷӯшонанд. Баъди ним соат дам додан як қошуқӣ рӯзе се бор ба бемор медиҳанд.
— Даҳ қошуқ гиёҳи сесанбар (чабрец)- ро ба бонкае андохта, аз болояш ним литр спирт резед. Баъди 14 рӯз дам додан бо он қисмати фалаҷшудаи шахси дучори сактаи мағзӣ (инсулт)- шударо масҳ намоед.
— Қиёми сарви кӯҳӣ (можжевельник) барои фалаҷи дар натиҷаи сактаи мағзӣ рӯйдода муфид аст. Бо ин мақсад 3-4 ҷалғӯзаи сарви кӯҳиро дар зарфи сирнок андохта, аз болояш ним литр оби ҷӯш резед ва 20- 30 дақиқа дар отшаи паст ҷӯшонед. Ҷӯшобаро ба термос андохта, 3-4 соат дам диҳед. Сипас аз дока гузаронида, бо он қисмати фалаҷшудаи баданро масҳ намоед.
-Як кило лимуро якҷоя бо пӯсташ реза намуда, аз гӯштқимакунак гузаронеду ба он як истакон асал ҳамроҳ намоед ва хуб омехта кунед. Бонкаро дар яхдон гузошта, ҳар саҳар баъди наҳорӣ як қошуқчаӣ ба бемор диҳед. Давои мазкур гардиши хунро дар мағзи сар беҳтар намуда, деворҳои рагҳои хунгардро мустаҳкам ва табодули моддаҳоро дар бофтаҳои асаб беҳтар мегардонад.
-Ним килоӣ лиму ва афлесунро реза карда, бо пӯсташон аз гӯштқимакунак гузаронед. Ба он як истакон асал, як пиёлаӣ мағзи чормағз, мавиз ва зардолуқоқи бе дона) ҳамроҳ намуда, даҳони зарфро маҳкам карда, ба яхдон гузоред. Аз ин даво рӯзе се маротиба ним соат баъди ғизо истеъмол кунед.
Пеш аз тайёр намудани тамоми давоҳои зикршуда бо табиби муолиҷакунанда маслиҳат намоед.
Ҳамчунин пеш аз хоб оби сиёдонаи ҷўшонидашударо бо асал омехта намуда бинўшанд.
Бемориҳои пўст
Як миқдор равғани сиёҳдонаро бо гулоб ва орди сиёҳ омехта кунед. Ҷойи дардманд(осебдида)-ро бо матоъи дар сирко тар кардашуда пок намоед. Хамири тайёрнамудаатонро дар болои пўст гузошта кўшиш намоед то гармии офтоб ба шумо бирасад.
Ҳар рўз 2-3 маротиба як қошуқча равғани сиёҳдонаро истеъмол намоед.
3) Як қшошуқча равғани сиёҳдонаро бо як қошуқ равғани зайтун омехта карда ба рўй бимолед. Пас акз як соат бо оби гарм ва собун онро бишўед.
Чарх задани сар
Як қошуқ равғани сиёҳдонаро бо чой ҳамроҳ намуда бинўшед.
Бо равғани сиёҳдона паси гардан ва зери манаҳро молиш диҳанд. Ҳар рўз як қошуқ равғани сиёҳдонаро истеъмол намоянд.
Дарди гўш
Як қатра равғани сиёҳдонаро дар гўш бичаконанд гўшро тоза намуда, аз дард раҳо мекунад.
Ҳангоми тааллуд
Яке аз воситаҳои беҳтарини сабук намудани дард ҳангоми таваллуд ин равғани сиёҳдонаро бо асал гарм карда нўшидан аст.
Ҳангоми сўзиши дил
Чанд қатра равғани сиёҳдона ва як қошуқча асалро дар як пиёла шири гарм андохта гармогарм бинўшанд. Ҳамчунин бисёр хўрдани салатҳо тавсия карда мешавад.
Фишори баланди хун
Як қошуқ сиёҳдонаи куфташударо дар нўшокии гарм омехта карда, бо ду пора сирпиёз ҳар рўз пеш аз наҳорӣ истеъмол намоянд.
Сиёҳдонаро дар нўшокии гарм омехта карда бинўшанд ва бо равғани сиёҳдона баданро молиш диҳанд.
Дарди қафаси сина
Дар оби ҷўшон як қошуқ сиёҳдонаро андохта аз буғи он нафас бигиред. Пеш аз хоб бошад саратонро пўшонед.
Дарди чашм
Саҳарӣ ва бегоҳӣ пеш аз хоб чанд қатра равғани сиёҳдонаро ба чашм бичаконанд ва пас аз ин як қошуқи онро бо асал бихўранд.
Пеш аз хоб равғани сиёҳдонаро дар гирди чашмҳо бимоланд ва нўшокии гарми бо як чанд қатра равғани сиёҳдона омехташударо бинўшанд.
Захми меъда
Як қошуқча сиёҳдонаро бо як қошуқ зағири дар як пиёла об таркардашуда андохта 2 дақиқа ҷўшонанд. Пас аз хунук шудан ҳар рўз саҳарӣ ва бегоҳӣ як пиёлагӣ бинўшанд. (Истеъмоли шириниҳо ва меваҳоиситрусӣ тавсия карда намешавад.)
10 қатра равғани исёҳдонаро бо як пиёла асал омехта кунед. Аз маҳлули тайёршуда як қошуқ ҳар саҳарӣ бо дили наҳор бихўред. Сипас як пиёла шир бинўшед. Ин амалро 2 моҳ бе танаффус давом диҳед.
Саратон
Ҳар рўз 2-3 бор равғани исёҳдонаро ба ҷои захм бимоланд ва аз нўшобае, ки аз як қошуқча равғани сиёҳдона ва як пиёла афшураи (сок) тозаи сабзӣ иборат аст бинўшанд. Ин нўшобаро давоми 3 моҳ истеъмол намоянд.
Коҳилӣ
10 қатра равғани сиёҳдонаро бо як пиёла афшураи афлесун омехта карда, нўшобаи тайёршударо давоми даҳ рўз баъди аз хоб бедор шудан бинўшанд. (баъди намози бомдод хоб кардан лозим нест).
Барои қавӣ гардидани ҳофиза
7 қатра равғани сиёҳдонаро бо обҷўши пўдина илова намуда, бо асал ширин намуда ҳар рўз як маротиба гармогарм бо дили наҳор бинўшанд.
Пўдинаро дар об андохта ҷўшонед ва бо асалу 7 қатра равғани сиёҳдона омехта карда гармогарм бинўшед. Вақти табобат аз нўшидани чой ва қаҳва бояд худдорӣ намуд.
Бемории қанд
Як пиёла сиёҳдона, як пиёла чилликгул, ним пиёла пўсти анорро кўфта, хуб омехта намуда як қошуқи бо дили наҳор истеъмол намоянд. (ин маҳсулот дар ҷойи салқин нигоҳ дошта шавад).
Як пиёла сиёҳдона, як пиёла чилликгул, 1,5 пиёла пўсти анорро кўфта хуб омехта намоянд. Дар давоми як моҳ, қабл аз наҳорӣ як қошуқча аз ин куфтаҳо ва як қошуқча равғани сиёҳдона истеъмол намоянд.
Дарди гўш
Як пораи сирпиёзи тозаро 3 рўз дар 28, 35 грам (як унции) равғани сиёҳдона тар карда аз маҳлули тайёргардида як чанд қатра дар гўш бичаконанд ва атрофии гўшро бо равғани сиёҳдона молиш диҳанд.
Бемориҳои чашм
Пеш аз хоб бо равғани сиёҳдона пилки чашм чаккаи сарро молиш дода 7 қатра равғани исёҳдонаро бо нўшокии гарм махсусан бо афшураи сабзӣ бинўшанд.
Як қошуқ сиёҳдонародар 8 унтсия (226, 80 грам) об ҷўшонида 10 дақиқа гузоранд то хунук шавад. Сипас аз элак гузаронида полонанд. 2 докаи пахтагиро дар ин маҳлули тайёршуда тар карда, ба муддати 10 дақиқа дар болои чашмҳо гузоранд.
Пеш аз хоб чаккаҳои сарро бо равгғани сиёҳдона молиш диҳанд.
Бехобӣ
Як қошуқча равғани сиёҳдонаро боа сал ё чой омехта карда пеш аз хўроки шом бинўшанд.
Дилбеҳузурӣ
Як қошуқча кўфтаи сиёҳдонаро дар ҷўшондаи ҷавҳари наъно омехта карда ҳар рўз се маротиба истеъмол намоянд.
Дарди дандон
Омехтаи равггани сиёҳдона ва сиркои себро ба дандонҳо бимоланд.
Сиёҳдонаи куфташударо бо равғани зайтун омехта карда то шира гирифтанаш кофта ба дандони дардманд бимоланд.
Як қошуқча равғани сиёҳдонаро бо як қошуқ асал ва як пора сирпиёз омехта карда, бо дили наҳор давоми 5 рўз истеъмол намоянд. Ҳамчунин доимо истеъмол намудани 5 қатра равғани сиёҳдона бо як пиёла сесанбар ё пудина мумкин аст.
Пиёзро ҷўшонида бо равғани сиёҳдона омехта карда, ҳар рўз 2 маротиба истеъмол намоянд. Ҳамзамон ҷои дардмандро бо равғани сиёҳдона ва равғани пўдина молиш диҳанд.
Бод гирифтани сипурз
Шалғамчаи сурхро ҷўшонида бо асал ширин намуда, 7 қатра равғани сиёҳдона илова намоянд. Аз ин маҳлул 1 пиёла бо дили наҳор ва қабл аз хоб давоми як ҳафта бинўшанд.
5 қатра равғани сиёҳдонаро дар як пиёла оби ҷўшондаи барги бед илова карда, давоми як ҳафта бинўшанд.
Варами сипурз
Шибитро дар об ҷўшонида, дар як пиёлаи он 5 қатра равғани сиёҳдона илова намудадавоми як ҳафта бинўшанд. Инчунин истифода бурдани барги бед мумкин аст.
Рехтани мўй
Саҳарӣ ва бегоҳӣ як қошуқча равғани сиёҳдона истеъмол намуда, сарро бо равғани сиёҳдона ва равғани зайтун ҳар ду баробар (1:1) дар як ҳафта 3 маротиба молиш диҳанд. То муддати 10 дақиқа маҳлулро нашўянд. Сипас сарро бо собун бишўянд.
Заъфи сипурз
Як қошуқ мураббои анҷирӣ ва як қошуқ асалро дар як пиёла оби ҷўшонидашуда омехта карда, 7 қатра равғани сиёҳдона илова намуда, давоми 5 рўз саҳарӣ ва бегоҳӣ истеъмол намоянд.
Бавосир
Омехтаи баробари (1:1) равғнаи сиёҳдона ва равғани зайтунро ҳар рўз 3 маротиба як қошуқи давоми даҳ рўз истеъмол намоянд. Ҷои дардмандро бо равғани сиёҳдна молиш диҳаннд.
Тангшавии қапқоқи дил
Як қошуқча равғани сиёҳдонаро бо як қошуқи калони асал омехта карда, бо як пиёла чойи гарм бо дили наҳор ё пеш аз хоб бинўшанд.
Латхўрӣ
Як қошуқча равғани сиёҳдонаро бо як қошуқи калони асал омехта карда, бо як пиёлачойи гарм бо дили наҳор ё пеш аз хоб бинўшанд. Ҳазамон ҷойи латхўрдаро бо равғани сиёҳдона ҳар рўз 3 маротиба молиш диҳанд.
Ҳангоми маҳкам шудани гўшҳо
Пахтаро дар равғани сиёҳдона тар карда, дар гўшҳо биниҳед ва то як соат онро нагиред. Натиҷаашро хоҳед дид.
— Чарбии ҳайвонӣ, аз ҷумла чарбии байни пўсту гўшт ва дунба барои ҷигар бисёр зарар дорад. Гўшти моҳиро низ барои ҷигар зарарнок гуфтаанд. Ҳар он чи тезу талх ва бирёнӣ, ғизои шабмонда ва нўшобаҳои саноатӣ аст, барои ҷигари бемор ва заиф зарар дорад.
— Хўрдани оби сабзӣ, анор, лимў, гашниз, турб, каду ва мош барои беморони зардпарвин хеле муфид аст. Беморон бояд аз тезӣ (тундӣ), бирёниҳо ғизоҳои вазнин ва дерҳазм, равғани ҳайвонӣ ва ғизои консервӣ бипарҳезанд.
БЕМОРИҲОИ ТАЛХАДОН
— Оби ним дона лимўро бо сеяки қошуқчаи чойнўшӣ аз содаи хўрокӣ омехта карда, ба андозаи як қошуқи ошхўрӣ 1-2 маротиба дар як рўз истеъмол намоед. Ин чораи фаврӣ барои таскини дарди шадиди талхадон аст.
— Як дона себи сабзро майда карда, 2 пиёла оби ҷўшро аз болояш бирезед ва муддати 15-20 дақиқа дам дода, як қошуқ асалро илова намуда, баъди ҳар ним соат як қултӣ бинўшед.
— Бемор бояд аз истеъмоли ғизои бирёнӣ, тезӣ, равғанҳои ҳайвонӣ ва машруботи масткунанда ҷиддан худдорӣ намоед.
— Як қошуқ тахач (горькая полынь) — ро ба як истакон оби ҷўш андохта, 5 дақиқа ҷўшонед. Рўзе се маротиба 2 қошуқӣ пеш аз ғизо истеъмол кунед. Муҳлати табобат 2 ҳафта.
— Як қошуқӣ пудина, бобуна, гули ҳамешабаҳор, решаи лух (аир) ва нардсунбул (валериана)- ро якҷоя кунед.
Сипас аз он як қошуқ гирифта, ба якуним истакон оби ҷўш андохта, ним соат дам диҳед. Даворо субҳу шом баъди ғизо истеъмол кунед.
— 300 грамм сирпиёз, як кило лиму, як бандча ҷаъфарӣ (петрушка)-ро аз гўштқиммакунак гузаронида, ба бонка андозеду ба яхдон гузоред. Рўзе се маротиба 15 дақиқа пеш аз хўрок як қошуқчаӣ аз ин даво истеъмол кунед.
— Ним қошуқӣ пудина, решаи лух ва сесанбар (чабрец)- ро ба як литр шир андохта, дар оташи паст ҷўшонед. Вақте дар зарф якуним истакон шир монд, аз болои оташ гиред. Аз ин даво баъди ҳар як соат як қошуқӣ истеъмол кунед. Он барои илтиҳоби ғадуди зери меъда муфид аст.
— Як қошуқ барги зуф (подорожник) — ро ба 250 милилитр оби ҷўш андохта, як соат дам диҳед. Баъди полонидан давои мазкурро пеш аз ғизо 50 милилитрӣ истеъмол кунед.
— Ҳар рўз ним истакон шарбати тару тозаи картошкаро ним соат пеш аз ғизо истеъмол намоед. Баъди 5-6 дақиқа як истакон кефир бихўред. Муҳлати табобат 14 рўз.
— Як қошуқӣ чойкаҳак, бобуна, думи шер, нозбў (мелисса) решаи росан (девясил) ва пудинаро гирифта, омехта кунед. Аз он як қошуқашро дар як истакон оби ҷўш андозед. Сипас 15 дақиқа болои гармӣ монед. Баъди аз дока гузаронидан дар давоми рўз як- ду қултӣ то охир бинўшед.
— Шарбати тару тозаи сабр (алоэ)- ро як қошуқӣ бо асал бинўшед. Пеш аз буридани барги сабр онро ду ҳафта об надиҳед. Истеъмоли шарбати сабр дар давраи шиддатёбии панкреатит манъ аст.
— Як қошуқӣ чойкаҳак, пудина ва думи шерро омехта карда, аз он ду қошуқашро ба ним литр оби ҷўш резед. Баъди 40 дақиқа гарм ҷўшонида, дам додан аз дока гузаронида, ним истаконӣ рўзе се маротиба пеш аз ғизо истеъмол кунед.
— Якуним қошуқ бўимодарон, як қошуқча гули ҳамешабаҳор ва ду қошуқ пудинаро бо ҳам омехта кунед. Ду қошуқ аз он гирифта, ба 2 истакон оби ҷўш ҳамроҳ созед. Баъди 15 дақиқа дар оташи паст ҷўшонида, як соат дам диҳед. Даворо ду тақсим карда, нисфашро ним соат пеш аз наҳорӣ ва нисфи дигарашро пеш аз ғизои нисфирўзӣ истеъмол кунед. Муҳлати муолиҷа ду моҳ.
— Беморонро лозим аст, ки аз истеъмоли нўшокиҳои спиртдор, бирёнӣ, серравған, сахт ва тунд (тез) худдорӣ намоянд.
Агар дар меъда бод фароҳам омада бошад, омадани оруғи бисёр, қароқур кардан ва дамиши шикам рўй медиҳад. Аз ҷониби чап дард пайдо мешавад.
— Се шохи наъноро (пудинаи боғӣ)-ро кўфта, бо оби анор биёшоманд, дарди меъдаро дафъ мекунад.
— Аз 12 то 18 рўз пайваста арпабодиёнро як каф бо як пиёла оби ҷўшомада биёшоманд, ё чой карда бинўшанд, иншоаллоҳ шифо меёбанд.
— Ҳар рўз нўшидани 150 грамм шарбати сабзӣ нафъ мерасонад.
— Ҳафтае як бор пеш аз хоб ба миқдори нахўд мумиёро бо як қошуқ равғани зард бихўранд, шифо меёбанд. Муддати табобат то ба чор моҳ.
— Ҳар рўз ду мисқол (10 грамм) барги хушки мармаракро кўфта, бо чой биёшоманд, дарди меъдаро таскин медиҳад.
— Агар аз захми меъда хун равон бошад, самара (ғўра)-и зиркро як каф дар оби ҷўшомада тар карда, каф зада, бо асал биёшоманд, хунравӣ манъ мегардад ва қиёми зирк низ ҳамин хосиятро дорад.
Баъзеҳо аз рўи танбалӣ ҳавсалаи тайёр кардани ғизои гуногунро надоранд. Ҳол он ки дар Тоҷикистон анвои гуногуни меваю сабзавот ва лўбиёгиҳо ҳастанд, ки агар онҳоро дуруст истеъмол намоем, ба нон чандон эҳтиёҷ намемонад. Нони сафеде, ки истеъмол мекунем, зарараш аз манфиаташ бештар аст. Нонро аз ғарбел нагузаронида, бо сабўсаш пазанд, лазизтару манфиатовар мешавад. Аз тарафи дигар, сабўс ғизо ва даво буда, дар таркиби он витамину элементҳои барои организм зарурӣ зиёданд. Иддае мегўянд, ки «Нон нахўрда чӣ хўрем?» Агар ин тоифа моҳе дукилоӣ лўбиё, нахўд, мош ва наск гирифта, хўрок пазанд, ҳар рўз дегашон «обод» шуда, ҷисмашон бо элементҳои зарурӣ таъмин мегардад. Нархи боимҷону лаблабуи сурх, каду ва карам, ки аз витаминҳо боянд, чандон зиёд нест, вале аксарият рў ба картошка овардаанд. Ҳол он ки таркиби картошка ба нон наздиктар асту истеъмоли барзиёди бирёни он боиси фарбеҳшавӣ мегардад.
Ба гуфтаи ин олими маъруф дар таркиби ғизо бояд ангиштобҳо, аминокислотаҳо, чарбҳо, витаминҳо ва микроэлементҳо бошанд. ғизо барои инсон манбаи энергия аст. Агар ғизоро дуруст истеъмол намоем ва дар баробари он ба андозаи зарурӣ кору ҳаракат кунем, на лоғар мешавему на фарбеҳ. Инро тарзи ҳаёти солим мегўянд. Вояи ғизои солим бояд барои ҳар кас алоҳида ва бо дарназардошти вазъи саломатиаш муайян карда шавад.
— Як қошуқ тахач (горькая полынь) — ро ба як истакон оби ҷўш андохта, 5 дақиқа ҷўшонед. Рўзе се маротиба 2 қошуқӣ пеш аз ғизо истеъмол кунед. Муҳлати табобат 2 ҳафта.
— Як қошуқӣ пудина, бобуна, гули ҳамешабаҳор, решаи лух (аир) ва нардсунбул (валериана)- ро якҷоя кунед.
Сипас аз он як қошуқ гирифта, ба якуним истакон оби ҷўш андохта, ним соат дам диҳед. Даворо субҳу шом баъди ғизо истеъмол кунед.
— 300 грамм сирпиёз, як кило лиму, як бандча ҷаъфарӣ (петрушка)-ро аз гўштқиммакунак гузаронида, ба бонка андозеду ба яхдон гузоред. Рўзе се маротиба 15 дақиқа пеш аз хўрок як қошуқчаӣ аз ин даво истеъмол кунед.
— Ним қошуқӣ пудина, решаи лух ва сесанбар (чабрец)- ро ба як литр шир андохта, дар оташи паст ҷўшонед. Вақте дар зарф якуним истакон шир монд, аз болои оташ гиред. Аз ин даво баъди ҳар як соат як қошуқӣ истеъмол кунед. Он барои илтиҳоби ғадуди зери меъда муфид аст.
— Як қошуқ барги зуф (подорожник) — ро ба 250 милилитр оби ҷўш андохта, як соат дам диҳед. Баъди полонидан давои мазкурро пеш аз ғизо 50 милилитрӣ истеъмол кунед.
— Ҳар рўз ним истакон шарбати тару тозаи картошкаро ним соат пеш аз ғизо истеъмол намоед. Баъди 5-6 дақиқа як истакон кефир бихўред. Муҳлати табобат 14 рўз.
— Як қошуқӣ чойкаҳак, бобуна, думи шер, нозбў (мелисса) решаи росан (девясил) ва пудинаро гирифта, омехта кунед. Аз он як қошуқашро дар як истакон оби ҷўш андозед. Сипас 15 дақиқа болои гармӣ монед. Баъди аз дока гузаронидан дар давоми рўз як- ду қултӣ то охир бинўшед.
— Шарбати тару тозаи сабр (алоэ)- ро як қошуқӣ бо асал бинўшед. Пеш аз буридани барги сабр онро ду ҳафта об надиҳед. Истеъмоли шарбати сабр дар давраи шиддатёбии панкреатит манъ аст.
— Як қошуқӣ чойкаҳак, пудина ва думи шерро омехта карда, аз он ду қошуқашро ба ним литр оби ҷўш резед. Баъди 40 дақиқа гарм ҷўшонида, дам додан аз дока гузаронида, ним истаконӣ рўзе се маротиба пеш аз ғизо истеъмол кунед.
— Якуним қошуқ бўимодарон, як қошуқча гули ҳамешабаҳор ва ду қошуқ пудинаро бо ҳам омехта кунед. Ду қошуқ аз он гирифта, ба 2 истакон оби ҷўш ҳамроҳ созед. Баъди 15 дақиқа дар оташи паст ҷўшонида, як соат дам диҳед. Даворо ду тақсим карда, нисфашро ним соат пеш аз наҳорӣ ва нисфи дигарашро пеш аз ғизои нисфирўзӣ истеъмол кунед. Муҳлати муолиҷа ду моҳ.
— Беморонро лозим аст, ки аз истеъмоли нўшокиҳои спиртдор, бирёнӣ, серравған, сахт ва тунд (тез) худдорӣ намоянд.
— Чарбии ҳайвонӣ, аз ҷумла чарбии байни пўсту гўшт ва дунба барои ҷигар бисёр зарар дорад. Гўшти моҳиро низ барои ҷигар зарарнок гуфтаанд. Ҳар он чи тезу талх ва бирёнӣ, ғизои шабмонда ва нўшобаҳои саноатӣ аст, барои ҷигари бемор ва заиф зарар дорад.
— Хўрдани оби сабзӣ, анор, лимў, гашниз, турб, каду ва мош барои беморони зардпарвин хеле муфид аст. Беморон бояд аз тезӣ (тундӣ), бирёниҳо ғизоҳои вазнин ва дерҳазм, равғани ҳайвонӣ ва ғизои консервӣ бипарҳезанд.
БЕМОРИҲОИ ТАЛХАДОН
— Оби ним дона лимўро бо сеяки қошуқчаи чойнўшӣ аз содаи хўрокӣ омехта карда, ба андозаи як қошуқи ошхўрӣ 1-2 маротиба дар як рўз истеъмол намоед. Ин чораи фаврӣ барои таскини дарди шадиди талхадон аст.
— Як дона себи сабзро майда карда, 2 пиёла оби ҷўшро аз болояш бирезед ва муддати 15-20 дақиқа дам дода, як қошуқ асалро илова намуда, баъди ҳар ним соат як қултӣ бинўшед.
— Бемор бояд аз истеъмоли ғизои бирёнӣ, тезӣ, равғанҳои ҳайвонӣ ва машруботи масткунанда ҷиддан худдорӣ намоед.
Зимни харидани яхмос низ эҳтиёт бояд шуд. Агар он обшуда ба назар намояд ё мўҳлати истеъмолаш маълум набошад, беҳтараш нахаред. Дар ҳавои гарм маҳсулоти ќаннодии кремдорро низ нахаред, зеро ин гуна маҳсулот низ дар гармӣ тез вайрон мешавад.
4.Тухмбирён
Тухм яке аз маҳсулоти зудвайроншаванда буда, метавонад боиси бемориҳои шадиди рўда шавад. Фаромўш накунед, ки пеш аз истеъмол тухмро бо оби гарм шустан лозим аст. Шумо аз куҷо медонед, ки дар ошхона, ќаҳвахона , тарабхона ин ќоидаро риоя кардаанд. Аз ин рў, агар дилатон тухмбирён кашад, худатон ќоидаҳои зикршударо риоя карда, дар хона тайёр намоед.
5.Моҳӣ
Моҳии мўҳлаташ гузашта яке аз хатарноктарин маҳсулоти ғизоӣ аст. Дар ин бобат моҳии баҳрӣ нисбат ба моҳии дарёӣ камхатар аст, зеро оби шўри баҳр баъзе микроорганизмҳои бемориоварро нобуд мекунад. Моҳиро низ баъди тайёр шудан ба зудӣ истеъмол кунед, зеро аз сабаби бўи махсус кардани моҳӣ мумкин аст, ки моҳии ба вайроншавӣ оғознамударо пай набаред.
Агар дар меъда бод фароҳам омада бошад, омадани оруғи бисёр, қароқур кардан ва дамиши шикам рўй медиҳад. Аз ҷониби чап дард пайдо мешавад.
— Се шохи наъноро (пудинаи боғӣ)-ро кўфта, бо оби анор биёшоманд, дарди меъдаро дафъ мекунад.
— Аз 12 то 18 рўз пайваста арпабодиёнро як каф бо як пиёла оби ҷўшомада биёшоманд, ё чой карда бинўшанд, иншоаллоҳ шифо меёбанд.
— Ҳар рўз нўшидани 150 грамм шарбати сабзӣ нафъ мерасонад.
— Ҳафтае як бор пеш аз хоб ба миқдори нахўд мумиёро бо як қошуқ равғани зард бихўранд, шифо меёбанд. Муддати табобат то ба чор моҳ.
— Ҳар рўз ду мисқол (10 грамм) барги хушки мармаракро кўфта, бо чой биёшоманд, дарди меъдаро таскин медиҳад.
— Агар аз захми меъда хун равон бошад, самара (ғўра)-и зиркро як каф дар оби ҷўшомада тар карда, каф зада, бо асал биёшоманд, хунравӣ манъ мегардад ва қиёми зирк низ ҳамин хосиятро дорад.
Камбуди оҳан барои коркарди гемоглобин боиси хастагии доимӣ ва аз даст додани қобилияти меҳнат мегардад. Барои пешгирӣ намудани чунин ҳолатҳо хуроки дар таркибаш оҳани зиёддоштаро бо витамини С якҷоя истеъмол кардан ба манфиати саломатӣ аст. Бо ин мақсад кадом намуди ғизоро тайёр кардан мумкин аст? Пеш аз ҳама, гўшти гов ва маҳсулоти субтропикиро якҷоя тайёр карда хурдан манфиати калон дорад. Бо мақсади хуштамъ шудани хўрок ба он помидор ва қаланфури булғорӣ ва пораҳои меваҳои ситрусиро омехта карда, зирбондан лозим аст. Ба мўҳлати тулонӣ ба намак хобондани меваю сабзавот боиси вайрон шудани таркиби витамини С мегардад.
Барои пурзўр кардани қувваи биноӣ
Бо ин мақсад витаминҳои Е ва С-ро бо ҳам омехта истеъмол кардан манфиат дорад. Витамини Е халалдоршавии ҳуҷайраҳоро пешгирӣ карда, витамини С самараи антиоксиддантӣ ва антикансерогениро пурзўр менамояд. Витаминҳои мазкурро бо ғизои аз картошкаи дар равғани растанӣ пухташуда ё салати мевагии ситрусӣ, чормағз ва офтобпараст иловашуда омехта истеъмол мекунанд.
Карам — зидди инсулт ва атересклероз
Кислотаҳои равғандор холестеринро паст карда, деворҳои рагҳоро пурзўр менамоянд ва бо ҳамин сабаб хатари рушд ёфтани атеросклероз ва бемории ишемии дилро кам мекунанд. Самараи кислотаҳоро витамини К, ки пайдоиши лахтшавии хун дар рагҳои дилро пешгирӣ менамояд, боз ҳам беҳтар мегардонад. Бо мақсади беҳтар шудани самараи ду моддаи мазкур аз карам истифода мебарем, ки он манбаи витамини К аст. Моддаҳои мазкурро бо равғани растанӣ ё донагиҳо омехта карда пухта истеъмол намудан манфиат дорад.
Душмани зуком ва вирусҳо
Витамини А якҷоя бо синк (рўҳ) ва протеини сабукҳалшаванда – моддаи табиӣ барои истеҳсоли ҳуҷайраҳои иммунӣ дар мубориза бо инфексияҳо дармони беҳтарин аст. Дар байни сабзавоте, ки дар таркибашон витамини А зиёд аст, сабзӣ сабзавоти беҳтарин аст. Сабзӣ метавонад 60 фоизи меъёри шабонарўзии талаботи ҷисми инсон ба витамини А-ро таъмин гардонад. Манбаи беҳтарини синк (руҳ) бошад, гушти мурғ аст. Бинобар ҳамин ғизои аз гўшти мурғ ва сабзӣ пухташуда барои пурзўр шудани қобилияти инсон бар зидди зуком ва инфексияҳо дармони беҳтарин аст.
Табобати бемориҳои қабзият захми меъда ва кирмсорӣ.
Агар қабзият бо ягон доруву усули дигар шифо наёбад, ба асбоби ҳуқна (клизма)-кунанда ним литр оби ҳарораташ баробари ҳарорати баданбударо андохта бо он ҳуқна (клизма) бояд кард. Бо ҳамин тарз рўзи дуюм бо як литр ва рўзи сеюм бо ду литр об ин амалро такрор намудан лозим аст. Ба об каме сода илова кардан беҳтар аст.
ЗАХМИ МЕЪДА. Як-ду карамро гирифта, қима карда, миқдоре шарбати онро ҷудо намоед. Сипас гузоред, то он хушк гардад. Агар ин ордаки карамро бо таносуби як ба як бо шакару шир омехта намуда, ҳангоми гастрити доимӣ ва захми меъда дар як рўз се бор як-ду чумчаи чоӣ ба ним истакон об андохта, истеъмол кунанд, иллатҳои мазкурро аз байн мебарад. Сад грамм гулбаргҳои зарпоша (пуганак, пижма)-ро бо 150 грамм асал омехта, як ҳафта дар яхдон монед. Сипас аз ин таркиб ба миқдори як чумчаӣ рўзе се бор ҳангоми захми меъда, гастрити меъдаи туршиаш паст, шамолкашии рўдаҳо, исҳол, фишорбаландӣ, варамҳои навпайдошудаи саратонӣ ва дарди қафаси сина истеъмол намоед, дардҳои мазкурро шифо мебахшад.
Ҳар рўз ба андозаи як буғуми ангушти даст барги сабр (алоэ)-ро хоида, обашро фурў бурда гардед, бисёр иллатҳои меъдаву рўдаро ба ҳам оварда сиҳат менамояд ва захмҳоро нест мекунад.
Як-ду дона картошкаро гирифта, ба об андохта бе иловаи намак ҷўшонида, пас аз он дар як рўз се бор ним истаконӣ истеъмол намоед, захми меъдаро шифо мебахшад. Нўшидани шарбати он низ ҳамин таъсирро дорад.
